▸ Strona główna ▸Zakres pomocy ▸Depresja
Depresja
Czym jest depresja?
Depresja jest to przede wszystkim szczególny rodzaj zaburzeń nastroju i emocji. Objawy depresji są różne u każdego pacjenta. W związku z taką złożonością problemu trudno ją rozpoznać. Jeśli samopoczucie jest złe, można mówić o smutku, jeśli jest gorsze – mówimy o przygnębieniu, ale jeśli jest bardzo złe – to wówczas mówi o wystąpieniu depresji. Istniejąca granica między tak zwanym „normalnym” przygnębieniem a depresją ujmowanym jako stan chorobowym nie jest ostra. Istnieją jednak pewne objawy, które pozwolą te dwa stany odróżnić od siebie.
Depresja nie jest tylko smutkiem i przygnębieniem, ale również stanowi utratę zainteresowań oraz radości z życia. Człowiek tak naprawdę funkcjonuje w zwolnionym rytmie, miewa zaburzoną koncentrację i obniżoną samoocenę. Osoba cierpiąca na depresję widzi świat ponury, pesymistycznie patrzy na niego, wszystko widzi w czarnych barwach. Często osoby miewają zaburzony sen, który jest płytki i nie daje odprężenie
Objawy depresji według WHO
- obniżony nastrój, czyli depresja jako objaw
- brak radości (anhedonia)
- brak energii (anergia)
- negatywna własna ocena
- poczucie winy
- myśli i zachowania samobójcze
- niesprawność intelektualna
- zaburzenie aktywności
- zaburzenia snu
- zaburzenia apetytui masy ciała
Wygląd również odgrywa bardzo ważną rolę w stawianiu diagnozy depresji:
- mimika – jest znacząco uboga
- wyraz twarzy często jest smutny lub napięty
- głos jest monotonny (bez modulacji), tempo wypowiedzi: spowolnione
- ruchy zazwyczaj spowolniałe, ociężałe, niepokój ruchowy (częsta zmiana pozycji ciała w czasie siedzenia, manipulowanie palcami rąk)
Depresji towarzyszą często uporczywe dolegliwości somatyczne, takie jak:
- bóle żołądkowo-jelitowe
- bóle głowy
- bóle podbrzusza
- bóle pleców
Depresja staje się prawdopodobna, jeśli pojawiają się przynajmniej cztery objawy z tej listy, w tym będą utrzymywać nieprzerwanie przez okres co najmniej dwóch tygodni.
Rodzaje depresji
Biorąc pod uwagę przyczynę zaburzeń depresyjnych, wyróżnia się następujące:
- depresja psychogenna – to zaburzenie depresyjne wywołane traumatycznym wydarzeniem, śmiercią bliskiej osoby, silnym stresem lub długotrwałymi objawami nerwicowymi;
- depresja endogenna – depresja wywołana zaburzonym funkcjonowaniem mózgu; jej objawy to brak energii, zaburzenia rytmu dobowego, obniżenie nastroju, a także rozdrażnienie i objawy somatyczne, takie jak bóle w różnych miejscach bez widocznej przyczyny, zaburzenia odżywiania, problemy żołądkowe, bezsenność;
- depresja wywołana chorobą somatyczną – taka depresja może być spowodowana chorobą dotykającą układu nerwowego lub zagrażającą życiu.
Ze względu na natężenie objawów mamy do czynienia z:
- depresją łagodną,
- depresją umiarkowaną,
- depresją głęboką.
Zaburzenia depresyjne dzieli się według różnych kryteriów. Biorąc pod uwagę, kto choruje na depresję, wyróżnia się:
- depresje anaklityczne,
- depresje dziecięce,
- depresje młodzieży,
- depresje osób dorosłych,
- depresje starcze.
- depresja egzogenna (wywołana przez czynniki zewnętrzne),
- depresja endogenna (wywołana przez czynniki wewnętrzne),
- depresja reaktywna,
- depresja poporodowa,
- depresja maskowana, zaburzenia depresyjne bez lub z objawami psychotycznymi, uporczywe zaburzenia nastroju, w tym dystymia, nawracające zaburzenia nastroju.
Przyczyny powstawania depresji
Przyczyny powstawania depresji są złożone i nie w pełni poznane. Uważa się, że znaczenie mają czynniki
Biologiczne
- genetyczne – ryzyko wystąpienia depresji jest wyższe w rodzinach osób chorujących na depresję,
- zaburzenia neurotransmisji – u osób chorujących na depresję zaobserwowano zaburzenia w zakresie neuroprzekaźników takich jak serotonina, noradrenalina, dopamina i acetylocholina,
- hormonalne – u osób chorujących na depresję obserwuje się zmiany w zakresie wydzielania hormonów stresu i innych,
- strukturalne – u osób chorujących na depresję zaobserwowane nieprawidłową wielkość struktur mózgu zaangażowanych w regulację emocji,
- zaburzenia w zakresie odpowiedzi zapalnej – w zaburzeniach depresyjnych obserwuje się nieprawidłowości w zakresie wydzielania czynników aktywujących i hamujących odpowiedź zapalną w organizmie, obserwuje się również zwiększone występowanie depresji w chorobach związanych z tego typu nieprawidłowościami.
Psychologiczne
- typ osobowości – w wielu zaburzeniach osobowości obserwuje się zwiększone ryzyko zachorowania na depresję, zaobserwowano również, że wysoki poziom lęku jako cecha osobowości zwiększa ryzyko zachorowania na depresję,
- zasoby i zdolność radzenia sobie ze stresem – osoby, które posiadają lepsze zdolności radzenia sobie ze stresem są w mniejszym stopniu narażone na zachorowanie,
- traumatyczne i stresujące wydarzenia – nawet ok 50% pierwszych epizodów depresji poprzedzonych jest negatywnymi wydarzeniami życiowymi.
Społeczne
- brak wsparcia i samotność,
- niski status społeczny